Klasyka rodem z czasów gieesowkich i społemowskich piekarni, pszenno-żytni chleb ze zniewalającym aromatem kminku. Chleb nałęczowski z dodatkiem soli i kminku, posypany makiem lub czarnuszką, to typowy przaśny chleb upieczony bez użycia kwasów na podmłodzie żytniej z dodatkiem drożdży. Dzięki długiemu czasowi fermentacji podmłody nabiera właściwego sobie wspaniałego smaku i aromatu. Formowany jest na blacie roboczym lub w koszykach, a wypiekany w postaci bochenków o różnych kształtach, ale zazwyczaj formuje się owalne bochenki o charakterystycznie wydłużonych końcach i o wadze nieprzekraczającej 0,7 kg. Dopuszcza się rezygnację z kminku, maku i czarnuszki, ale trzeba pamiętać, że „...nieużycie kminku, maku i czarnuszki uzależnione jest od życzeń konsumentów za zgodą władz terenowych”. Tak przynajmniej zapisano w ministerialnym zarządzeniu w roku 1959 :) Myślę, że dzisiaj niekoniecznie musimy pytać władzę terenową o zgodę, wystarczy spytać domowników :D
A jak mi wyszła moja amatorska wersja domowego Nałęczowskiego? Kształtowi co prawda można by zarzucić, że trochę mu brakuje do ideału, ale chleb pięknie wyrósł, również podczas pieczenia. Mięciutki i aromatyczny (ach, ten kminek), nie za suchy miękisz, skórka po upieczeniu superchrupiąca (tuż po wyjęciu chleba z piekarnika, słychać było delikatnie trzaski pękającej skórki podczas stygnięcia chleba). Świeżo odkrojona chrupiąca piętka z masłem i plastrem szynki - niebo w gębie. Dokładnie tak samo, jak z dawnych lat...
Wpis znalazł się na listach Na zakwasie i na drożdżach, YeastSpotting i Panissimo (#20).
Podmłoda:
- 240 g mąki żytniej chlebowej
- 240 g letniej wody
- 7 g świeżych drożdży
Składniki (na 1 bochenek):
- cała podmłoda
- 240 g mąki pszennej chlebowej
- 62 g letniej wody
- 6 g soli
- 1 płaska łyżeczka kminku
- 1 płaska łyżka czarnuszki lub maku do obsypania
- mąka ziemniaczana lub otręby do podsypywania deski
Przygotowanie chleba:
- Do dużej miski przełóż całą podmłodę, dodaj przesianą mąkę pszenną, wodę z rozpuszczoną w niej solą. Dokładnie wszystko wymieszaj i wyrabiaj około 12 minut, po czym rozciągnij ciasto do postaci prostokąta i posyp z góry równomiernie kminkiem. Złóż ciasto niczym kopertę i delikatnie wyrób kilkukrotnie do równomiernego rozłożenia się kminku w cieście. Odstaw ciasto pod przykryciem do odpoczynku na 30 minut.
- Uformuj z ciasta podłużny bochenek, ale bez zbytniego „znęcania” się nad ciastem. Pomagaj sobie mąką ziemniaczaną podsypując nią podczas formowania chleba. Przełóż uformowany chleb na blachę wyłożoną papierem do pieczenia lub dobrze oprószoną maką ziemniaczaną. Na blasze ciasto będzie garowało. Odstaw pod przykryciem do fermentacji końcowej na około 50 - 60 minut. Pod koniec fermentecji spryskaj ciasto wodą i posyp czarnuszką lub makiem. Możesz bardzo delikatnie przyklepać ziarna, aby dobrze przywarły do chleba.
- Nagrzej piekarnik do temperatury 250 °C. Przed jego włączeniem wstaw żaroodporny pojemnik z wodą, dzięki czemu piekarnik będzie naparowany. Tuż przed wstawieniem chleba natnij go wykonując dwa poprzeczne nacięcia. Od razu po wstawieniu chleba zmniejsz temperaturę do 220 °C i piecz przez 5 minut, następnie zmniejsz temperaturę do 200 °C, wyjmij pojemnik z wodą i dopiekaj 30 - 35 minut. Na pięć minut przed końcem pieczenia spryskaj skórkę chleba wodą, dzięki temu nabierze ona delikatnego połysku.
- Po upieczeniu wymij chleb z piekarnika i odstaw na kratkę do ostygnięcia.
Chleb nałęczowski. |
Nałęczowskie kromeczki. |
Nałęczowski cały pokrojony. |
Podsumowanie akcji Pieczemy Polski Chleb.
Serdecznie dziekuję wszystkim uczestnikom za udział w akcji :)
Akcja okazała się trudnym wyzwaniem, o czym świadczy stosunkowo nieduża ilość zgłoszonych przepisów. Celem akcji było przypomnienie i zgromadzenie przepisów na rasowy polski chleb, tradycyjny lub regionalny. Dlatego prosiłem o podanie źródła pochodzenia receptury, potwierdzającego jej tradycyjność. Z braku takowego część przepisów nie przeszła moderacji, z czego jest mi niezmiernie przykro. Ale ponieważ wszystkie przepisy zasługują na uwagę, pozwalam sobie również i te zaprezentować.
Wsród przepisów, które przeszły przez gęste sito nadgorliwego moderatora, sierotka Marysia wylosowała (odrzucając z góry z wiadomych powodów przepisy na cebularze i lecytal) zwycięzcę, a raczej zwyciężczynię. Jak mi później sierotka Marysia zdradziła, urzekły ją wkład pracy i zaangażowanie. Nagrodę, książkę o „pieczeniu ekologicznego chleba”, z której można nauczyć się piec ekologiczne chleb, otrzymuje Gallica Anonimica, za swój Chleb jurajski. Serdecznie gratuluję :)
A oto przepisy, które zostały zakwalifikowane do akcji PPCh:
Bajgle. Pieczywo ze znaczeniem facet z nożem | |
Cebularze lubelskie Grahamka, weka i kajzerka... | |
Chleb jurajski Zakalce mojego życia | |
Chleb kielecki na zaczynie ziemniaczanym Kuchennymi Drzwiami | |
Chleb polski 100% żytni razowy z zaparką W poszukiwaniu SlowLife | |
Chleb (prawie) Prądnicki W poszukiwaniu SlowLife | |
Cudze chwalicie... chleb kaszubski na smalcu Konwalie w kuchnii | |
Lecytal - wyborowy chleb pszenny Grahamka, weka i kajzerka... | |
Polski chleb weselny Fabryka Kulinarnych Inspiracji | |
Żytni jasny chleb mleczny Zapach chleba |
A to są pozostałe przepisy:
Chleb paprykowy ze śliwką Torta della figlia | |
Chleb polski na kefirze z siemieniem lnianym Healthy Craving | |
Chleb razowy z otrębami , słonecznikiem i orzechami Czary Gary | |
Chleb razowy, pszenno-żytni z ziarnami Gospodyni Miejska | |
Chleb z cebulą i oliwkami Eli gotowanie | |
Chleb z formy Apetyczna babeczka | |
Chleb z ziarnami Grunt to przepis | |
Chleb ziołowy Stolik w kropki | |
Godzinny chleb pszenno-razowy na zakwasie żurkowym Z charakterem | |
Grahamki, bułeczki na zakwasie pszennym Fabryka Kulinarnych Inspiracji | |
Koperkowy chleb z serkiem wiejskim Smakowitychleb.pl | |
Nocny chleb oliwski Smakowitychleb.pl | |
Polski chleb żytni razowy z czarnuszką Drink Eat Live |
Ale się rozmarzyłam! Przeniósł mnie pan w czasie do lat 70-tych, gdy się wracało ze szkoły z chlebem, który mama kazała kupić, i cała czereda odrywała po kawałku tę skórkę, za co potem nacierano nam uszu ;-D
OdpowiedzUsuńA ja sobie przypomniałem, jak bedąc podrostkiem, wysyłany byłem o szóstej rano do 'Warzechy'. Tak się nazywał pobliski piekarz. I tak samo doniesiony do domu chleb był zawsze bez piętki. Ale po uszach obrywałem tylko wtedy, kiedy taki chleb był doniesiony bez obydwu pietek :D
OdpowiedzUsuńtu dici segale e cumino: due parole magiche per me!
OdpowiedzUsuńgrazie per questo pane meraviglioso!
Sandra
Dziękuję za wyróżnienie i nagrodę:). Książka bardzo ciekawa, niedługo wybiorę jakiś przepis z niej i zaprezentuję światu;).
OdpowiedzUsuńNo właśnie, liczę na jakiś 'ekologiczny' wypiek :)
UsuńSzkoda że przegapiłam Akcję, pyszności tutaj :-)
OdpowiedzUsuńNie martw się, za jakiś czas na pewno powtórzymy patriotyczne wypiekanie :)
UsuńWitam , zauważyłem że w kolejnym przepisie dodałeś całość drożdży do podmłody . Co daje ten sposób , bo w wielu przepisach drożdże są dzielone do podmłody i do ciasta ?Pozdrawiam . Jerzy
OdpowiedzUsuńBo tak naprawdę to nie ma potrzeby dodawania drożdży do ciasta. Z definicji podmłoda to "...początkowa faza fermentacji dwufazowej metody przygotowywania ciasta pszennego, której celem jest rozmnożenie drożdży.", więc drożdży będzie więcej. Moim zdaniem dodanie dodatkowych drożdży ma na celu tylko i wyłącznie uspokojenie własnych obaw, że ciasto nie urośnie. Od kilku lat, jeśli to nie jest chleb na zakwasie, a na drożdżach, to stosuję podmłodę, i nie dodaję drożdży do ciasta - te z podmłody wystarczają
UsuńOk , dziękuję . Jutro nastawiam podmłodę !
OdpowiedzUsuńWitam powtórnie . Z rozpędu upiekłem kaszubski i nałęczowski , trzymając się przepisów . Kaszubski dobry ale nałęczowski pobił go ! Jest super smaczny i pachnący , a ta skórka :chrup ,chrup! Dziękuję za przepis , i proszę o więcej podobnych . Jutro piekę dwa ! Pozdrawiam , Jerzy
OdpowiedzUsuń